SAN XOÁN DE TIRÁN. CONCELLO DE MOAÑA

Estudou os da freguesía de Tirán para o seu novo libro sobre esta parroquia, titulado "San Xoán de Tirán" e que é o terceiro que edita o investigador moañés, tras ser coautor dun anterior sobre Moaña e autor doutro en torno a Meira.A historia de Tirán está moi vinculada á das súas dúas grandes casas, a de Méndez Núñez e a de Ou Foxón. A historia do Pazo de Méndez Núñez centra boa parte do libro que o autor divide en catro relatos:"A parroquia na historia", "Santuario dous Remedios", "Pazo do Real" e "Pazo do Foxón".

Manuel Uxío García desgrana a árbore genealógico da familia Méndez Núñez, ao longo de nove interesantes capítulos e un centenar de páxinas que comezan co bisavó do coñecido almirante Casto Méndez Núñez e Guadarrama e Fernández, José Fernández Guerra, que viviu e faleceu en Marín en 1805 e que adquiriu o pazo, denominado en principio Granja do Con. Segue con Carmen Fernández Anguiano sucesora da propiedade desde 1805 ata 1860; Tomasa Núñez Fernández, que foi propietaria desde 1860 a 1868; Casto Méndez Núñez, o ilustre mariño de guerra, foi o seu sucesor de 1868 a 1869 cando a casa pasou á súa irmá Soidade Méndez Núñez; e despois a Jenaro e Isidro Méndez Núñez, xa primeiro e segundo marqueses de Méndez Núñez, título que se instituyó en 1872 para honrar a memoria do almirante. Ambos irmáns renunciaron a favor do fillo do segundo marqués, Casto Méndez Núñez Velázquez -o terceiro marqués-, que foi sucesor da casa de 1906 a 1937 e que transmitiu a herdanza á súa sobrino Jenaro Méndez Núñez, tenente de artillería que non chegou a tomar posesión ao morrer en combate. O título e a propiedade herdouna a súa hemana maior Rosalía Méndez Núñez Martínez Arnaud, cuarta marquesa de Méndez Núñez (1937-1985) que naceu en Vigo, aínda que viviu en nova York polo traballo do seu marido Aquilino Suárez do Rivero, para a Columbia Pictures. Tralo seu falecemento, a propiedade e o marquesado pasaron ao seu fillo Eduardo Méndez Núñez e Suárez do Rivero, que naceu en Brooklyn e que realizou visitas esporádicas ao pazo, vendido en 2004 a unha promotora inmobiliaria de Ourense para desenvolver unha urbanización que o vendería fai uns anos, e tralo incendo do inmueble en 2009, a un inversor brasileiro. Hoxe, o pazo segue en ruínas.