É unha novela reportaxe, practicamente descoñecida, que se titula Auséntesvos de Casteltón e está escrita por Jacobo Barros López, biólogo coruñés, aventureiro e viaxeiro impenitente, falecido prematuramente nas costas de Papúa-Nova Guinea, con só 31 anos de idade, durante unha práctica de submarinismo.
De mirada atenta a todo o que acontecía na súa contorna, cunhas condicións de observador fóra de serie, dotado de exquisita sensibilidade e namorado do planeta que habitamos, déixanos esta obra e algunha cousa máis que é suficiente para encadralo entre os máis grandes escritores galegos que tratou sobre o mar e a pesca, como froito das súas experiencias, durante unha longa "marea" pasada nun barco que faenou no Gran Sol, integrado cunha tripulación, coa que colaboraba, se era necesario, aínda que o seu papel era o de biólogo, conseguindo a maior consideración de mariñeiros curtidos como Hipólito Fidalgo, Lito, Carlos, Selo, Camelle, Cazolas e outros, todos nacidos en vilas do noso litoral, endurecidos pola durísima vida que entraña a pesca de arrastre.
Realizado un lixeiro estudo bibliográfico sobre esta temática, atopei moi pouca cousa e creo, sen dúbida, que Vos ausentes de Casteltón ocupa un cume indiscutible na narrativa mariñeira e o noso presentimento é que será un best seller, fenómeno pouco frecuente na nosa comunidade.
O autor reflicte todo con maxistral plasticidade: as faenas de largar e arriar o enorme aparello que, ás veces, vén cargado de peixe, pero que, outras veces, só achega pedruscos. E cando extrae seis toneladas de seres vivos, catro devólvense ao mar porque non interesan, non son comerciais. Interésanlles ás aves mariñas que acoden en bandadas, tan pronto adiviñan a manobra.
Co poder descritivo de Jacobo Barros, un vive terribles temporais, con montañas de auga, que se achegan pola proa do pesqueiro, álzano ata mostrar o bulbo, para logo caer con ruído de canonazo, mentres a bordo os obxectos corren de banda a banda furiosamente. E as conversas dos mariñeiros nos seus intres de lecer, que son escasos?... De antoloxía: canta graza, canto humor peculiar hai nas súas expresións, apreciacións e cualificacións, nun galego singular!
Porque este é un detalle para ter en conta. Os mariñeiros, á parte da súa xerga, aplicable á actividade que lle é propia, utilizan verbas ás que atribúen acepcións que non son as habituais; é un modo de expresarse enxebre, aprendido na soidade e na dureza da vida e na diaria loita con ese espantoso xigante que é o mar, con falta de soño e sempre en perigo e burlando á morte, da que, ao final, non se libra Cazolas.
É un libro extraordinario, cuxa lectura produce unha profunda impresión. É a epopea da xente mariñeira, un agasallo para o espírito. Nunha palabra, unha obra xenial.
____
Editorial: Sotelo Blanco
Idioma: Galego