Ir a contenido
Gastos de envío desde 3,30€! 📦
Gastos de envío desde 3,30€! 📦

INDEPENDENCIA É REVOLUCIÓN

€15,00
ISBN 9788412593921

Este libro de Albert Botran, diputado de la CUP no Congreso nesta última lexislatura, reflexiona con seriedade e rigor sobre el proceso independentista catalán que tivo o su punto álxido en 2017, sobre as súas fortalezas e fraquezas, sobre os seus antecedentes, mais tamén sobre as perspectivas de futuro, a partir de una visión esperanzada, de convicción de que el futuro dos Països Cataláns será de libertad.

Mais tamén sobre la importancia de la soberanía de los pueblos como elemento democratizador y como ferramenta para enfrentar los desafíos del futuro en un mundo en crisis, para confrontar las crisis provocadas pola voracidad del sistema capitalista y fenómenos relacionados como el auxiliar del autoritarismo y la extrema derecha y la reconfiguración. das relaciones internacionales.

No outono de 2017 a Catalunya vivió el momento álxido dun proceso soberanista de largo apoio popular que, se ben non consegiu alcanzar una independencia, abalou como nunca antes os alicerces do Rexime de 78 e colocou en cuestión o Estado español monárquico e unitario. Nesa medida, foi un proceso que tamén tivo a ver connosco e por iso, para alén de concentrar a atención eo debate político durante moito tempo no conxunto do Estado, foi seguido co grande atención na Galiza, especialmente por parte del movimiento nacionalista, que además mantivo unha permanente solidariedade expresada tamén na rúa.

Este libro de Albert Botran reflexiona con seriedade e rigor sobre ese proceso, sobre as súas fortalezas e fraquezas, sobre os seus antecedentes, mais tamén sobre as perspectivas de futuro, a partir de una visión esperanzada, de convicción de que o futuro dos Països Cataláns será de libertad. Que esta obra sexa publicada agora en galego revisa grande relevancia. A comezar porque moitas das análises e reflexiones que Botran realiza a respecto da Catalunya fan parte tamén dos debates do nacionalismo galego sobre tácticas e orientaciones políticas para mejor avanzar no camiño da soberanía.

É evidente que este libro pode ser lido exclusivamente co obxectivo de saber máis sobre el proceso soberanista catalán y de coñecer un determinado punto de vista 'de dentro' del movimiento independentista. Só por iso, paga moito a pena una lectura que, para alén do máis, resulta amena e moi esclarecedora. Porén, muchas veces será inevitable pensar que algunas reflexiones del autor no nos resultan todas. Por iso, gracias á amabilidade do Albert e dado que estou a escribir para os lectores e lectores da Galiza, quiero aproveitar este Prefacio para apuntar algunas cuestiones que acho que poden ser de interés para una 'lectura galega' da obra de Botran.

A Galiza e os Països Cataláns partillamos a condición de pobos oprimidos polo Estado español, se ben o momento, a xénese e as características desa dominación foron diferentes, o que tamén condicionou a evolución posterior de cada nación ea mesma conformación histórica de cada movimiento nacionalista. No entanto, partindo de que se trata de realidades nacionais diferentes e sen ningunha caste de mimentismo -mal de que, por fortuna, nunca pecou o nacionalismo galego- da súa lectura sempre é posíbel tirar ensinanzas útiles sobre una experiencia dunha loita pola independencia nacional para fortalecer a propia.

Á partida, o autor explícitamente a vontade de abordar dúas cuestiones chave: a independencia como ruptura -após ficar constatado que non é posíbel acometela como una transición “da lei á lei”- ea ligazón do obxectivo da soberanía á realidade social, á posibilidade ( e necesidade) de mudanzas sociales e económicas profundas, mesmo revolucionarias. Loxicamente, non me corresponde entrar na analise do escenario catalán e dos posicionamentos das forzas políticas independentistas -que, aliás, Botran realiza de maneira metódica- mais si é oportuno destacar que ambos os elementos entroncan con debates e posiciones recurrentes no nacionalismo galego.

En relación coa ruptura como premisa para a soberanía, cabe lembrar que no caso do franquismo o nacionalismo galego agrupado no Consello de Forzas Políticas Galegas reexeitou o proceso de 'Transición' pactado pola esquerda española cos últimos xestores da ditadura e defendeu a necesidade dunha ruptura democrática que na Galiza pasaba por un proceso constituíte propio. Para iso elaborou una propuesta articulada de Bases Constitucionais da Nación Galego , acompañada de las Medidas económicas para un programa de Goberno provisorio galego . Esta propuesta, asumida e mantida no tempo polo BN-PG (AN-PG/UPG) foi extremadamente útil para enfrentar una fraudulenta Transición española, a Constitución eo modelo autonómico encarnado no Estatuto de 1981.  

Después de décadas de un permanente proceso recentralizador, el nacionalismo galego reafirmó el análisis de que el Estado español es irreformábel en sentido democratizador y de reconocimiento de los derechos de las naciones pois -como tamén esclarece Botran- nin el cuadro constitucional o permite que nin exista una tradición de respeto democrático. á vontade popular. En consecuencia, fica evidente que no es posible transitar por vías institucionales del actual cuadro xurídico-político español a un reconocimiento del ejercicio del derecho de autodeterminación y soberanía, polo que sólo una ruptura democrática permitirá conformar una República da Galiza democrática y soberana. O que -lonxe da calquera ideoloxismo estéril- non implica en absoluto renunciar á loita por avances democráticos e en autogoberno, por moi parciais e limitados que foren.

Por otra parte, a vinculación de loita nacional e social é una constante nun nacionalismo galego que, pola evolución histórica da nación galega en situación de dependencia y una propia configuración del movimiento de emancipación nacional se conformou como nacionalismo popular, situado ideológicamente na esquerda. Es sintomático que el crecimiento y la expansión del nacionalismo contemporáneo en Galiza se encuentran estrechamente ligados a la presencia y liderazgo de las loitas populares, a la movilización del campesinado y a la organización sindical en el mundo operario.

Aliás, a propio análisis de la realidad social galega levou o nacionalismo a considerar que sólo una soberanía permitirá desenvolver un proyecto político para las clases populares, la mayoría social de nuestra nación. Específicamente, una UPG defiende que apenas una previa ruptura de dependencia y ejercicio de soberanía permitirán avanzar na Galiza para una sociedad socialista. Una independencia como revolución.

En todo el caso, resulta esclarecedora a análisis que Botran realiza do impulso soberanista como elemento democratizador e da necesidade da soberanía para enfrentar os desafíos do futuro nun mundo en crisis, para confrontar as crisis provocadas pola voracidade do sistema capitalista e fenómenos conexos como o auxe do autoritarismo e da extrema dereita ea reconfiguración das relaciones internacionales.

Gustaría de, a estos dos elementos que o propio autor salienta, xuntar aún un outro que acho fundamental. Una defensa que realiza, después de la experiencia de 2017, la necesidad de combinar el trabajo institucional y el trabajo social y de movilización para avanzar para una independencia. Tamén este é un foco de constante atención no nacionalismo galego: a utilidade -diríamos que a indispensabilidade- para un movimiento rupturista ou revolucionario noso contexto, de comparar o labor nas instituciones coa organización e movilización popular, sen desprezar nen esquecer ninguha delas.

Sinalaba con anterioridade que, mesmo partillando a situación de dominación política por parte del Estado español, a realidade nacional da Catalunya e da Galiza posúen singularidades que as tornan diferentes. Podemos apreciar fácilmente como se expresan esas diferencias en reflexiones que no noso País ou non son abordados desa maneira ou non revisten una importancia e intensidade que encerran para el independentismo catalán. Só a título ilustrativo, sinalo apenas dúas.

A primeira, a constatación de que no ámbito do soberanismo galego nunca tivo presenza significativa o uso do término 'nacionalismo' para aplicar á ideoloxía dominante española. Precisamente, por representaren posiciones antitéticos -libertador un, dominador o outrosemper foi considerado que por pedagoxía social era preferíbel empregar outros máis descritivos e menos confusos, especialmente 'españolismo' que, se callar, coñece maior uso no soberanismo galego do que no catalán . No entanto, é claro, estou a falar dunha cuestión fundamentalmente de conveniencia ou oportunidade política, pois do punto de vista da ciencias sociais a conceptualización de Botran é impecábel.

Una segunda, una preocupación por pensar a actuación do independentismo de esquerda nun País como a Cataluña que se foi conformando, xa desde hai moitas décadas, co contribuyento dunha inmigración masiva e diversa hoxe porcentualmente moi relevante, e, en consecuencia, por privilegiar o enfoque cívico/político frente ao 'identitario', embora non renuncie á función nacionalizadora da lingua e da cultura. Na Galiza o fenómeno migratorio foi principalmente de saída ea inmigración pouco relevante, polo menos até épocas recientes. No motiono emancipador galego, lingua e cultura xogaron sempre un rol central, actuando políticamente como catalizadores esenciais, conformadores da identidade nacional. Esto es compatible con que el nacionalismo galego optase siempre -con claridade desde Castelao- por una visión cívica e integradora.

Mais, para alén destes elementos en que reparei, moitas outras reflexiones van resultar, con certeza, numerosas proveitosas. Acho, por ejemplo, que para muchos lectores y lectores pode ser de gran interés aproximarse al papel da “burguesía catalá” no movimiento independentista e no procés , motivo de continuada e interesada manipulación mediática e política e que Botran esclarece de forma rigorosa, reivindicando o carácter popular del movimiento independentista. 

En todo o caso, esta obra de Albert Botran non deixará indiferente ninguén. Nun estilo vivo e próximo, agora na nosa lingua, achéganos á realidade dunha Cataluña que non renuncia á esperanza e que será capaz de abrir novos camiños para a liberdade. Que vos preste.

Néstor Rego

___

Editorial: TEMPO GALIZA 05-2023
Idioma: Galego